Τα «πρωτάκια» και η ψυχολογία τους…

Μία νέα σχολική χρονιά ξεκινά, και τα παιδάκια της 1ης δημοτικού βρίσκονται πλέον αντιμέτωπα με μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουν και να συνηθίσουν.

Και οι γονείς όμως αρχίζουν να εκφράζουν τις μεγάλες προσδοκίες τους και τα όνειρα τους για το μικρό τους αγγελούδι. Ένα συνονθύλευμα συναισθημάτων, προσδοκιών, άγχους και από τις δύο πλευρές.

Η πρώτη δημοτικού είναι κομβικό σημείο στη ζωή του παιδιού, γιατί τότε ουσιαστικά ξεκινά το ταξίδι της γνώσης για τα παιδιά. Τα «πρωτάκια» περνούν από τον προφορικό λόγο στον γραπτό, καλούνται να αντεπεξέλθουν στα καινούργια τους σχολικά καθήκοντα, ενώ είναι υποχρεωμένα να κάθονται και να παρακολουθούν με προσοχή το δάσκαλο, να μοιράζονται τον χώρο με πρόσωπα που δεν τους είναι οικεία και στο τέλος της ημέρας να παίρνουν «δουλειά» στο σπίτι. Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που τα παιδιά έχουν «σοβαρές υποχρεώσεις» ενώ αρχίζουν να στερούνται το παιχνίδι, πρώτα στο σχολείο και μετά στο σπίτι. Μπαίνουν σε ένα άλλο ρυθμό στη ζωή τους και θα πρέπει να εντείνουν την προσοχή τους και την προσπάθεια τους.

zodia-taro-45

Πριν την έναρξη του σχολικού έτους…

Λόγω του καλοκαιριού και του χαλαρού προγράμματος τα παιδιά κοιμούνται κάπως αργά το βράδυ. Ξεκινήστε προς το τέλος Αυγούστου να τα βάζετε νωρίτερα για ύπνο για να αρχίσουν να συνηθίζουν και να μπορούν να ξυπνούν νωρίς το πρωί όταν ξεκινήσει το σχολείο. Εξηγείστε τους τι θα γίνει την πρώτη ημέρα στο σχολείο, πότε θα πάνε, τι θα κάνουν, μιλήστε τους για τις σχολικές δραστηριότητες αλλά και για τους κανόνες συμπεριφοράς στο σχολείο. Μπορείτε παράλληλα να αναφέρετε και κάποιες ευχάριστες δικές σας αναμνήσεις από τα σχολικά χρόνια, τις φιλίες και τις εκδρομές.

Ετοιμάστε μαζί το δωμάτιο του, που θα προσαρμόζεται πλέον στις νέες απαιτήσεις της ζωής του, αγοράζοντας ένα γραφείο και μια καρέκλα στο σωστό ύψος.

Με την έναρξη του σχολικού έτους και κατά την διάρκεια του…

Κοιτάξτε μαζί του τα νέα βιβλία, δείτε τα σχέδια, τα χρώματα με ενδιαφέρον και ενθουσιασμό. Πηγαίνετε μαζί στο βιβλιοπωλείο για να αγοράσει την πρώτη του τσάντα, τα πρώτα του τετράδια και μολύβια για το σχολείο. Διαλέξτε μαζί τις ετικέτες, γράψτε μαζί το ονοματεπώνυμο του, οργανώστε την κασετίνα και την τσάντα του. Κάντε το παιδί σας να αισθανθεί πως είστε δίπλα του.

Διάβασμα…

Και μετά αρχίζει το θέμα με το διάβασμα. Το πιο σημαντικό από όλα είναι ο σωστός προγραμματισμός. Επειδή σίγουρα το παιδί έχει και άλλες δραστηριότητες, φτιάξτε μαζί του ένα καθημερινό πρόγραμμα. Το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει το πότε θα τρώει, πότε θα διαβάζει, πότε θα κάνει τις δραστηριότητες του, πότε θα μπορεί να βλέπει τηλεόραση και πότε θα κοιμάται.

Το διάβασμα θα πρέπει να τελειώνει νωρίς, όσο το παιδί έχει ακόμη αντοχές. Για παράδειγμα όταν επιστρέφει από το σχολείο, να τρώει, να ξεκουράζεται λίγο και μετά να ασχολείται με τα μαθήματα του.

Το διάβασμα θα πρέπει να γίνεται σε συγκεκριμένο μέρος πάντα και χωρίς περισπάσεις όπως μουσική ή τηλεόραση. Επίσης είναι πολύ σημαντικό το διάβασμα να γίνεται κάθε μέρα συγκεκριμένη ώρα για να τηρείτε το πρόγραμμα, ενώ η ώρα που θα διαβάζει το παιδί δεν θα πρέπει να είναι πολύ αργά, δηλαδή μετά τις 6-7 μμ. γιατί το παιδί είναι πια κουρασμένο.

Στην πρώτη δημοτικού το διάβασμα δεν θα πρέπει να ξεπερνά την 1 ώρα !

Με υπομονή λοιπόν…

Η προσαρμογή στο σχολικό περιβάλλον δεν είναι εύκολη υπόθεση, για όλους. Συνήθως το παιδί μέσα στις 2 πρώτες εβδομάδες έχει προσαρμοστεί στο νέο του περιβάλλον, επειδή έχει προηγηθεί η φοίτηση του στον παιδικό σταθμό και στο νηπιαγωγείο.

Η άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους όπως έντονες αντιδράσεις άγχους ή πανικού στην προσπάθεια του γονιού να το πείσει πως πρέπει να πάει σχολείο. Το παιδί αρχίζει να φοβάται, να εκφράζει την άρνηση του φραστικά «πως δεν είναι έτοιμο να ξεκινήσει το σχολείο», αρχίζει να κλαίει και να ουρλιάζει, ενώ σε άλλες περιπτώσεις να γίνεται επιθετικό προς τους γονείς. Άλλες πάλι φορές αρχίζουν τα σωματικά συμπτώματα, όπως πόνοι στην κοιλιά (ψυχοσωματικά) και μπορεί να παρατηρηθούν εμετοί ή παλινδρόμηση στομάχου ακόμα και νυχτερινή ούρηση ή και εφιάλτες κατά την διάρκεια του ύπνου.

Αν οι γονείς χειριστούν με ψυχραιμία και υπομονή μια τέτοια κατάσταση σωστά μπορεί μέσα στις πρώτες ημέρες να ξεπεραστεί. Κατ’αρχήν θα πρέπει να μην εκφράζουν το άγχος που νιώθουν ενώ θα πρέπει να ενημερωθεί ο δάσκαλος και να ξεκινήσουν σταδιακά πρόγραμμα επιστροφής και ενθάρρυνσης του παιδιού. Το παιδί δεν θα πρέπει να σταματήσει να πηγαίνει στο σχολείο γιατί θα δημιουργηθούν κενά και θα ενισχυθούν οι δυσκολίες.

Αν όμως τα προβλήματα συνεχιστούν, ο γονιός θα πρέπει να αντιμετωπίσει αμέσως το πρόβλημα ακόμη και με τη βοήθεια ειδικών και να μην προσπαθεί ο ίδιος να πιέσει το παιδί γιατί είναι πιθανόν να συμπτώματα να επιδεινωθούν.

Εστιάστε στο παιδί… παρατηρείστε το

Η πρώτη τάξη του δημοτικού μπορεί να αποκαλύψει πιθανές δυσκολίες που μπορεί να έχει το παιδί με την μάθηση. Όταν το παιδί περνάει από τον προφορικό στον γραπτό λόγο, τα όποια προβλήματα φαίνονται πιο έντονα. Δηλαδή φαίνεται πόσο εύκολα συγκεντρώνεται, πόσο κρατάει η συγκέντρωσή του, αν μπορεί εύκολα να μάθει να διαβάζει, αν μπορεί να αντιγράψει από τον πίνακα.

Ίσως αποκαλυφθούν προβλήματα ωριμότητας ή ακόμη και μαθησιακά προβλήματα τα οποία χρήζουν αντιμετώπισης.

Η στάση του γονιού…

Και επειδή όλα τα παραπάνω αναφέρονται αποκλειστικά στο παιδί, και πολύ σωστά βέβαια, εφ’όσον είναι μεγάλη αλλαγή, θα πρέπει να τονίσουμε και την γενική στάση του γονιού σε όλη αυτή την προσπάθεια.

Ενθαρρύνετε το παιδί σας σε κάθε του προσπάθεια και εκφράστε τον ενθουσιασμό σας ακόμη και με μια μικρή επιτυχία του παιδιού όπως για παράδειγμα να γράψει σωστά ένα γραμματάκι. Όλοι οι γονείς με την ίδια αγωνία ξυπνάνε και κοιμούνται, και τα ίδια όνειρα κάνουν για τα παιδιά τους. Να γίνουν τα παιδιά τους κάτι παραπάνω από αυτούς, να γίνουν αξιόλογα μέλη στην κοινωνία. Μην μεταδίδετε όμως όλο αυτό το άγχος στο παιδί. Επισημάνετε του τα λάθη του με ηρεμία και χωρίς φωνές και διορθώστε το με κατανόηση. Στο κάτω κάτω εσείς στην ηλικία του τα κάνατε όλα σωστά ?!

Μην ξεχνάτε ότι το παιδάκι σας μπορεί να δείχνει ανέμελο, αλλά έχει και εκείνο το δικό του άγχος και φοβίες για το τι θα αντιμετωπίσει. Όλοι του ζητούν καινούργια πράγματα, άγνωστα και δύσκολα. Μην το επιβαρύνετε και εσείς με τη δική σας συμπεριφορά.

Καλή σχολική χρονιά !!!